Việt Nam cần thêm thông tin để đánh giá tác động của kênh Funan Techo

Việt Nam hiện vẫn chưa có đủ dữ liệu để đưa ra đánh giá đầy đủ về tác động của dự án kênh đào Funan Techo, theo phát ngôn của Bộ Ngoại giao ngày 9/5. Bà Phạm Thu Hằng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao, nhấn mạnh điều này trong bối cảnh Phó thủ tướng Campuchia Sun Chanthol tuyên bố dự án đã được thông báo cho Ủy hội sông Mekong (MRC) nhưng không cần tham vấn các nước khác.

Phát biểu của ông Sun Chanthol cho thấy Campuchia không có nghĩa vụ pháp lý phải tham vấn các quốc gia khác về dự án này. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn bày tỏ mong muốn Campuchia hợp tác chặt chẽ với các nước trong khu vực sông Mekong, chia sẻ đầy đủ thông tin và thực hiện đánh giá chi tiết về tác động của dự án đến tài nguyên nước và môi trường sinh thái. Điều này là rất quan trọng để đảm bảo hài hòa lợi ích của các quốc gia ven sông và quản lý hiệu quả nguồn nước sông Mekong.

Quan ngại về tác động môi trường và nguồn nước

Dự án kênh đào Funan Techo, được phê duyệt từ tháng 5/2023, có tổng vốn đầu tư ước tính 1,7 tỷ USD, do một công ty Trung Quốc thực hiện theo hình thức xây dựng – vận hành – chuyển giao. Kênh đào này sẽ nối cảng sông Phnom Penh với vịnh Thái Lan, đi qua các tỉnh Kandal, Takeo, Kampot và Kep, dự kiến bắt đầu hoạt động từ năm 2028. Theo Hiệp định Mekong 1995, các dự án có khả năng ảnh hưởng đến dòng chính của sông phải được MRC xem xét kỹ thuật và nhận ý kiến đóng góp từ các quốc gia thành viên, bao gồm Việt Nam, Lào và Thái Lan.

Mặc dù ông Sun Chanthol khẳng định dự án có tác động tối thiểu đến môi trường, với lưu lượng nước qua kênh chỉ 5 mét khối mỗi giây so với 8.000 mét khối mỗi giây của dòng chảy sông Mekong, Việt Nam vẫn bày tỏ quan ngại về những tác động tiềm tàng. Việc thiếu thông tin chi tiết và đánh giá đầy đủ về dự án khiến Việt Nam khó có thể đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng đến nguồn nước và hệ sinh thái của khu vực.

Việt Nam đề cao hợp tác và lợi ích chung

Trong cuộc họp báo trước đó, bà Hằng đã nhấn mạnh sự quan tâm của Việt Nam đối với dự án và đề nghị Campuchia hợp tác để đánh giá đầy đủ tác động của kênh đào Funan Techo. Việt Nam luôn tôn trọng lợi ích chính đáng của Campuchia, phù hợp với tinh thần Hiệp định Mekong 1995, các quy định của MRC và mối quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống giữa hai nước.

Việc chia sẻ thông tin minh bạch và đánh giá tác động kỹ lưỡng là yếu tố then chốt để đảm bảo sự phát triển bền vững và hài hòa lợi ích của tất cả các quốc gia trong khu vực sông Mekong. Việt Nam tiếp tục theo dõi sát sao tình hình và mong muốn có sự hợp tác tích cực từ phía Campuchia để giải quyết những quan ngại liên quan đến dự án này.