Nhật Bản mở rộng săn bắt cá voi, nhắm tới loài lớn thứ hai thế giới

Chính phủ Nhật Bản vừa thông báo một quyết định gây tranh cãi khi đưa cá voi vây vào danh sách các loài được phép săn bắt thương mại. Động thái này làm dấy lên lo ngại về bảo tồn biển, đặc biệt khi cá voi vây là loài động vật lớn thứ hai trên Trái Đất và có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái.

Việc bổ sung cá voi vây nâng tổng số loài cá voi bị Nhật Bản săn bắt thương mại lên con số 4, bên cạnh cá voi minke, cá voi Bryde và cá voi sei. Quyết định này gây bất ngờ bởi kích thước to lớn và số lượng không còn dồi dào của cá voi vây. Loài này có chiều dài lên đến 25 mét, chỉ xếp sau cá voi xanh và có tuổi thọ trung bình 90 năm. Chúng phân bố rộng rãi ở các đại dương trên toàn cầu.

Trước năm 2018, cá voi vây từng được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) xếp vào danh sách loài nguy cấp. Tuy nhiên, nhờ lệnh cấm đánh bắt thương mại, số lượng của chúng đã tăng gấp đôi từ những năm 1970 và được chuyển sang danh sách “loài dễ tổn thương”. Hành động của Nhật Bản được xem là một bước thụt lùi đáng lo ngại trong công tác bảo tồn loài động vật biển có nguy cơ tuyệt chủng này.

Tác động và ý nghĩa của quyết định

Quyết định của Nhật Bản không chỉ là vấn đề bảo tồn cá voi vây mà còn liên quan đến hệ sinh thái biển rộng lớn hơn. Cá voi vây đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập carbon, góp phần điều hòa khí hậu. Việc săn bắt chúng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình này, gây ra những hệ lụy khó lường cho môi trường biển.

Clare Perry, cố vấn đại dương của Tổ chức Điều tra Môi trường (EIA), đã lên tiếng chỉ trích hành động này, cho rằng đây là nỗ lực của chính phủ Nhật Bản để khuyến khích nhu cầu tiêu thụ thịt cá voi vốn đã suy giảm. Bà nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ loài cá voi vây để chúng tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong môi trường biển.

Nhật Bản đã rút khỏi Ủy ban Cá voi Quốc tế (IWC) vào năm 2019 và tái khởi động hoạt động săn bắt cá voi thương mại, bất chấp lệnh cấm của tổ chức này từ năm 1982. Mặc dù IWC cho phép các quốc gia săn bắt cá voi vì mục đích nghiên cứu khoa học, nhưng nhiều nước đã lợi dụng điều này để che đậy hoạt động đánh bắt thương mại.

Hơn 80 quốc gia đã ký thỏa thuận cấm đánh bắt cá voi thương mại vào năm 1986, nhưng một số quốc gia như Na Uy, Đan Mạch, Greenland, Nga, Iceland và Nhật Bản vẫn tiếp tục phớt lờ lệnh cấm. Việc Nhật Bản, một cường quốc kinh tế, tiếp tục săn bắt loài động vật lớn thứ hai trên hành tinh đã gây ra nhiều tranh cãi và sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.